HADES - Strona główna → Karta Narodów Zjednoczonych → Rozdział XII

Rozdział XII: Międzynarodowy System Powierniczy
Ĉapitro XII: La internacia kuratorecosistemo

Preambuła, I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX,
X, XI, XII, XIII, XIV, XV, XVI, XVII, XVIII, XIX

Artykuł 75

Organizacja Narodów Zjednoczonych tworzy pod swoim kierownictwem międzynarodowy system powierniczy w celu administracji i kontroli obszarów, które mogą być tym systemem objęte na mocy późniejszych układów indywidualnych. Obszary te będą odtąd nazywały się "obszarami powierniczymi".

Artikolo 75

La Unuiĝintaj Nacioj starigas sub sia aŭtoritato internacian sistemon de kuratoreco por la administrado kaj superrigardo de la suverenaj teritorioj, kiuj surbaze de postaj unuopaj interkonsentoj estas aligotaj al tiu ĉi sistemo. Tiuj suverenecaj teritorioj estas en la sekvo nomataj teritorioj sub kuratoreco.

Artykuł 76

Zgodnie z celami Organizacji Narodów Zjednoczonych, wskazanymi w artykule 1 niniejszej Karty, międzynarodowy system powierniczy ma następujące główne zadania:

  1. Umacniać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo;
  2. Popierać postęp ludności obszarów powierniczych w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej i oświatowej oraz stopniowy rozwój ludności w kierunku samorządu lub niepodległości z uwzględnieniem szczególnych warunków każdego obszaru i jego ludów, ich swobodnie wyrażonych życzeń oraz zgodnie z postanowieniami poszczególnych układów powierniczych;
  3. Popierać poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich bez względu na różnicę rasy, płci, języka lub wyznania oraz rozwijać świadomość współzależności ludów świata;
  4. Zapewnić, bez szkody dla wykonania wyżej wskazanych zadań i z zastrzeżeniem postanowień artykułu 80, równe traktowanie członków Organizacji i ich obywateli w dziedzinie społecznej, gospodarczej i handlowej oraz równe traktowanie tych ostatnich w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości.

Artikolo 76

En akordo kun la celoj de la Unuiĝintaj Nacioj nomataj en la artikolo 1 de tiu ĉi Ĉarto la kuratorecosistemo servas precipe al jenaj celoj:

  1. Firmigi la mondpacon kaj la internacian sekurecon;
  2. Antaŭenigi la politikan, ekonomian, socian kaj edukan progreson de la loĝantoj de la teritorioj sub kuratoreco tiel ke tio respondas al la apartaj kondiĉoj de ĉiu el tiuj suverenecaj teritorioj kaj de ties loĝantaro kaj al ties libere esprimitaj deziroj kaj kiel projektite en la tiurilataj kuratorecaj interkonsentoj;
  3. Stimuli la respekton al la homrajtoj kaj fundamentaj liberecoj por ĉiuj sen distingo de raso, de sekso, de lingvo aŭ de religio kaj fortigi la konscion de reciproka dependeco de la popoloj de la mondo;
  4. Certigi la egalecan traktadon de ĉiuj membroj de la Unuiĝintaj Nacioj kaj de iliaj ŝtatanoj en sociaj, ekonomiaj kaj komercaj aferoj kaj la egalecan traktadon de tiuj ŝtatanoj en la jura administro, tamen sen ĝeni la realigon de la antaŭe nomitaj celoj; la artikolo 80 restas netuŝita.

Artykuł 77

  1. System powierniczy stosuje się do obszarów należących do następujących kategorii, które mogą być nim objęte na podstawie układów powierniczych:
    1. Obecne obszary mandatowe;
    2. Obszary, które mogą zostać odłączone od państw nieprzyjacielskich w wyniku drugiej wojny światowej,
    3. Obszary dobrowolnie poddane temu systemowi przez państwa, odpowiedzialne za ich administrację.
  2. Późniejszy układ ustali, które obszary należące do wymienionych kategorii zostaną włączone do systemu powiernictwa i na jakich warunkach.

Artikolo 77

  1. La kuratorecosistemo aplikiĝas al la suverenecaj teritorioj apartenantaj al la sekvaj grupoj, en la mezuro en kiu ili estas surbaze de kuratorecaj interkonsentoj aligitaj al tiu ĉi sistemo:
    1. Aktuale ekzistantaj mandat-teritorioj;
    2. Suverenecaj teritorioj, kiuj sekve al la Dua Mondmilito estas detranĉataj de malamikaj ŝtatoj;
    3. Suverenecaj teritorioj, kiuj de la ŝtatoj respondecaj pri ilia administrado estas libervole aligitaj al la sistemo.
  2. La determinado, kiuj suverenecaj teritorioj el la nomitaj grupoj estas aligotaj al la kuratorecosistemo kaj kiuj dispozicioj validas por ili, estas rezervita al posta interkonsento.

Artykuł 78

System powierniczy nie stosuje się do krajów, które zostały członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych, ponieważ stosunki między nimi opierają się na poszanowaniu zasady suwerennej równości.

Artykuł 79

Warunki powiernictwa dla każdego obszaru, który ma być objęty tym systemem, jak również wszelkie ich zmiany i poprawki, będą przedmiotem układów pomiędzy państwami bezpośrednio zainteresowanymi, w tym państwem mandatowym, jeżeli obszar ten znajduje się pod mandatem członka Organizacji, i wymagają zatwierdzenia zgodnie z artykułami 83 i 85.

Artikolo 78

La kuratorecosistemo ne aplikiĝas al suverenecaj teritorioj, kiuj fariĝis membro de la Unuiĝintaj Nacioj; la rilatoj inter membroj baziĝas sur la respekto de la principo de la suverena egaleco.

Artikolo 79

Por ĉiu suvereneca teritorio aligota al la kuratorecosistemo la kuratorecaj disponoj inkluzive de ĉiuj iliaj ŝanĝoj kaj kompletigoj estas interkonsentotaj de la rekte koncernataj ŝtatoj, al kiuj apartenas ankaŭ, ĉe mandataj teritorioj de membro de la Unuiĝintaj Nacioj, la mandatpotenco, en formo de traktato; ili bezonas la permeson laŭ la artikoloj 83 kaj 85.

Artykuł 80

  1. Z wyjątkiem przypadków uzgodnionych w indywidualnych układach powierniczych zawartych na podstawie artykułów 77, 79 i 81, włączających poszczególne obszary do systemu powierniczego i do czasu zawarcia takich układów żadne postanowienie niniejszego rozdziału nie może być interpretowane jako zmieniające w czymkolwiek prawa jakichkolwiek państw i ludów lub warunki obowiązujących artykułów międzynarodowych, w których stronami są członkowie Organizacji.
  2. Ustęp pierwszy niniejszego artykułu nie powinien być interpretowany jako powód do zwłoki lub odroczenia rokowań i zawarcia układów w sprawie włączenia obszarów mandatowych i innych do systemu powierniczego, jak przewidziano w artykule 77.

Artikolo 80

  1. En la mezuro en kiu en apartaj, surbaze de la artikoloj 77, 79 kaj 81 faritaj kuratorecaj traktatoj por aligo de la kuratora teritorio en la kuratorecosistemon ne estas disponita io alia kaj en la mezuro en kiu tiaj traktatoj ankoraŭ ne estas faritaj, tiu ĉapitro estas interpretenda ne tiel kvazaŭ ĝi ŝanĝus rekte aŭ nerekte la rajtojn de ŝtatoj aŭ popoloj aŭ validajn internaciajn interkonsentojn, kies subskribintoj estas membroj de la Unuiĝintaj Nacioj.
  2. El alineo 1 dedukteblas pravigo atendigi aŭ prokrasti intertraktadojn pri traktatoj pri la en la artikolo 77 menciita aligo de mandataj teritorioj kaj aliaj suverenecaj teritorioj en la kuratorecosistemon aŭ la subskribon de tiaj traktatoj.

Artykuł 81

Każdy układ powierniczy powinien zawierać warunki administracji obszaru powierniczego oraz określać władzę, która ma w nim sprawować administrację. Taką władzę, która odtąd będzie nazywana władzą zarządzającą, może być jedno lub więcej państw, lub sama Organizacja.

Artykuł 82

Każdy układ powierniczy może wyznaczyć okręg lub okręgi strategiczne, obejmujące całość lub część obszaru powierniczego, którego ten układ dotyczy, nie naruszając postanowień żadnego specjalnego układu lub specjalnych układów, zawartych w wykonaniu artykułu 43.

Artikolo 81

Ĉiu kuratoreca traktato entenas disponojn, laŭ kiuj la kuratoreca teritorio estas administrenda, kaj nomas la administrantan suverenon. Tiu, en la sekvo nomata "administra potenco", povas esti ŝtato aŭ ŝtataro aŭ la Organizo mem.

Artikolo 82

Ĉiu kuratoreca traktato povas nomi unu aŭ plurajn strategiajn zonojn, kiuj ampleksas la tutan kuratorecan teritorion, por kiu validas la traktato, aŭ parton de ĝi; apartaj traktatoj laŭ artikolo 43 restas netuŝataj.

Artykuł 83

  1. Wszystkie funkcje Organizacji Narodów Zjednoczonych w stosunku do okręgów strategicznych, włącznie z zatwierdzeniem warunków układów powierniczych oraz ich zmian i poprawek, wykonuje Rada Bezpieczeństwa.
  2. Podstawowe zadania, określone w artykule 76, dotyczą również ludności każdego okręgu strategicznego.
  3. Z zastrzeżeniem postanowień układów powierniczych oraz względów bezpieczeństwa, Rada Bezpieczeństwa korzysta z pomocy Rady Powierniczej przy wypełnianiu funkcji Organizacji Narodów Zjednoczonych w zakresie systemu powiernictwa, dotyczących spraw politycznych, gospodarczych, społecznych i oświatowych w okręgach strategicznych.

Artikolo 83

  1. Ĉiujn taskojn de la Unuiĝintaj Nacioj rilate strategiajn zonojn, inkluzive de la permeso de la kuratorecaj traktatoj kaj de iliaj ŝanĝoj kaj aldonoj, prizorgas la Konsilio pri Sekureco.
  2. La ĉefaj celoj nomataj en la artikolo 76 validas ankaŭ por la loĝantaro de ĉiu strategia zono.
  3. Kun konsidero de la kuratorecaj traktatoj la Konsilio pri Sekureco uzas, kun rezervo de la sekurecaj necesoj, la subtenon de la Kuratoreca Konsilio, por plenumi, en la kadro de la kuratorecosistemo, tiuj taskojn de la Unuiĝintaj Nacioj, kiuj koncernas politikajn, ekonomiajn, sociajn kaj edukajn aferojn en la strategiaj zonoj.

Artykuł 84

Władza zarządzająca obowiązana jest zapewnić, aby obszar powierniczy wnosił swój wkład do utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. W tym celu władza zarządzająca może korzystać z dostarczanych przez obszar powierniczy ochotniczych sił zbrojnych, ułatwień i pomocy, zarówno dla wykonania zobowiązań zaciągniętych pod tym względem przez władzę zarządzającą w stosunku do Rady Bezpieczeństwa, jak również do obrony lokalnej obszaru powierniczego i zapewnienia poszanowania w jego obrębie prawa i porządku.

Artikolo 84

La administra potenco havas la devon zorgi pri tio ke la kuratoreca teritorio faru sian kontribuaĵon por la konservado de la mondpaco kaj de la internacia sekureco. Tiucele ĝi povas uzi libervolajn militfortojn, facilaĵojn kaj subtenon de la kuratoreca teritorio, por plenumi la devojn, kiuj ĝi transprenis tiurilate antaŭ la Konsilio pri Sekureco, kaj por certigi la lokan defendon kaj la konservadon de juro kaj ordo ene de la kuratoreca teritorio.

Artykuł 85

  1. Zgromadzenie Ogólne wykonuje funkcje Organizacji Narodów Zjednoczonych w związku z układami powierniczymi dotyczącymi obszarów, nie uznanych za strategiczne, włączając w to zatwierdzanie warunków układów powierniczych oraz ich zmian lub poprawek.
  2. Rada Powiernicza, działając pod kierownictwem Zgromadzenia Ogólnego, pomaga Zgromadzeniu Ogólnemu w wykonywaniu tych funkcji.

Artikolo 85

  1. La taskoj de la Unuiĝintaj Nacioj rilate la kuratorecajn teritoriojn por ĉiuj regionoj ne nomatajn strategiaj, inkluzive de la permeso de la kuratorecaj traktatoj kaj iliaj ŝanĝoj kaj kompletigoj, estas prizorgataj de la Ĝenerala Asembleo.
  2. Ĉe la plenumado de tiuj taskoj la Ĝenerala Asembleo estas subtenata de la Kuratoreca Konsilio kiu agas sub ĝia aŭtoritato.
Tradukis Vilhelmo Lutermano
Preambuła, I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX,
X, XI, XII, XIII, XIV, XV, XVI, XVII, XVIII, XIX

Portfolio

Cytat dnia

"Przyjaźń uwalnia od strachu i usługiwania, samo to jest mądrością."

Epikur